ดูแล้วมันก็เหลืองๆ เหมือนกัน แต่จริงๆ แล้วนาฬิกาที่ในสไตล์ Bronze ที่ขายอยู่ในตลาดจะมีวัสดุหลักที่ใช้ในการผลิตตัวเรือนอยู่ 2 ประเภท คือ Brass กับ Bronze ดังนั้น ถ้ารู้จักถึงความต่างและคุณสมบัติระหว่างวัสดุทั้ง 2 แบบนี้ก็จะช่วยให้เราตัดสินใจเลือกได้ง่ายขึ้น
Brass กับ Bronze ต่างกันอย่างไร ?
-
Brass กับ Bronze แม้ว่าจะมีสีคล้ายกัน แต่แตกต่างในด้านส่วนประกอบอย่างชัดเจน
-
ทั้งคู่ถูกนำมาใช้ในการผลิตตัวเรือนนาฬิกาหลากหลายแบรนด์ตั้งแต่ราคาถูกไปจนถึงราคาแพง
-
การทราบว่าตัวเรือนนาฬิกาของตัวเรือนผลิตจาก Bronze หรือ Brass จะช่วยลดความเสี่ยงที่อาจจะเกิดความเสียหายกับตัวเรือนในกรณีที่เลือกวัตดุดิบในการผลิต Patina ไม่ถูกต้อง
สารภาพเลยว่าช่วงนี้ ผมเริ่มหันกลับมาหลงใหลในนาฬิกา บรอนซ์ (Bronze) กันอีกครั้งหลังจากที่ทำเมินๆ ไปพักใหญ่ๆ และแน่นอนว่ามันเข้าสู๋ช่วงของการเสาะหาของใหม่ๆ ตามหน้าเว็บของบรรดา Microbrand ที่มีราคาจับต้องได้ จนกระทั่งมาเจอเข้ากับเว็บหนึ่งและเห็นความต่างของสิ่งที่อยู่ข้างใน ถึงแม้ว่าเราจะเรียกนาฬิกาที่ผลิตจากทองเหลืองรวมๆ กันว่านาฬิกา Bronze แต่เอาเข้าจริงๆ แล้ว มันมีความต่างซ่อนอยู่ข้างใน เพราะสิ่งที่เห็นจากการตามหาผ่านทางเว็บเหล่านี้คือ วัสดุที่ใช้ผลิตจะมีทั้ง Brass และ Bronze ซึ่งในเว็บที่ผมเข้าไปดูนั้น ความต่างอยู่ที่ราคาด้วยเมื่อเปรียบเทียบกับนาฬิการุ่นเดียวกัน และนั่นทำให้เกิดคำถามตามมาว่า แล้ว Brass กับ Bronze ต่างกันอย่างไรกันแน่ ?
ถ้าว่ากันตามส่วนประกอบแล้ว Brass กับ Bronze ต่างกันแน่นอน แม้ว่าทั้งคู่จะเป็นโลหะผสม หรือ Alloy เหมือนกันก็ตาม ตรงนี้เลยเก็บข้อมูลจากหลายๆ แหล่งมาสรุปในลักษณะนี้
-Brass หรือที่เราเรียกกันว่า ‘ทองเหลือง’ CuZn นั้น เป็นโลหะผสมที่เกิดขึ้นระหว่างทองแดงกับสังกะสีที่เป็นส่วนประกอบหลัก โดยที่จะมีอัตราส่วนแตกต่างกันเท่าไรนั้นขึ้นอยู่กับผู้ผลิต และวัตถุประสงค์ในการใช้งาน แต่ถ้าในกรณีที่มีทองแดงเป็นส่วนผสมหลักที่มากกว่า 50% จะถูกเรียกว่าทองเหลือง หรือ Brass และถ้ามีส่วนผสมของทองแดงมากกว่า 70% และมีสังกะสีผสมอยู่ 5-15% จะเรียกว่า Tombak เท่าที่เห็นแบรนด์นาฬิกาที่ใช้วัสดุประเภทนี้ในการผลิตตัวเรือนก็มี Maranez และ Helson
-Bronze หรือที่เรียกอีกชื่อว่า ‘สำริด’ หรือ ‘สัมฤทธิ์’ จะมีส่วนผสมของทองแดงกับดีบุกเป็นหลัก โดยจะมีทองแดงเป็นส่วนประกอบมากกว่า 60% ขึ้นไป ส่วนโลหะที่จะจับคู่กันนั้นนอกจากดีบุกแล้ว บางครั้งก็อาจจะเป็นโลหะอื่น เช่น อลูมิเนียม แมงกานีส นิคเกล หรือแม้กระทั่งตะกั่ว (ยกเว้นถ้าจับคู่กับสังกะสีที่จะถูกเรียกว่า ทองเหลือง-Brass แทน) Bronze มีความทนทานและสามารถขึ้นรูปทรงที่มีความยืดหยุ่นสูง
![]() |
![]() |
Brass | Bronze |
นอกจากส่วนประกอบ และจุดหลอมละลายที่แตกต่างกันแล้ว อีกสิ่งที่แตกต่างกันระหว่าง Brass กับ Bronzeคือ สี ซึ่งในกรณีของ Brass จะเป็นสีออกเหลืองด้านๆ ขณะที่ Bronzeมีหลากหลายสีขึ้นอยู่กับสัดส่วนการผสมของทองแดงที่ถูกใส่เข้าไป ซึ่งยิ่งทองแดงมีปริมาณมากเท่าไร สีของพื้นผิวก็จะออกสีแดงมากเท่านั้น เช่น CuSn8 ที่มีส่วนผสมของทองแดง 92% และ 8% สำหรับดีบุก ซึ่งถือเป็นBronze ในระดับ Marine Grade Alloy ที่มีความทนทานต่อการกัดกร่อนของทะเล และมักจะนิยมนำมาใช้ในการผลิตตัวเรือนนาฬิกาในปัจจุบัน
ในแง่ความต่างของส่วนผสมแล้ว ส่งผลต่อราคาอย่างที่ผมคาดการณ์เอาไว้ตั้งแต่แรกด้วย ซึ่งในกรณีของบรรดานาฬิกาแบรนด์เนมทั้งหลาย เช่น IWC Tudor หรือ Panerai รวมถึงแบรนด์ทางเลือกอย่าง Ennebi แล้ว ส่วนใหญ่จะใช้ Bronze เป็นวัสดุในการผลิตตัวเรือน ขณะที่ Brass ราคาที่ถูกลงมานั้นย่อมหมายถึงคุณสมบัติบางอย่างที่หายไป โดยเฉพาะในเรื่องของความทนทานเมื่อเปรียบเทียบกับ Bronze และมีแนวโน้มที่จะเกิดความเสียหาย เช่น แตกหรือหักเมื่อมีแรงกดหรือความเครียดเกิดขึ้นกับชิ้นงาน หากเจอเข้ากับสิ่งที่ไม่ถูกกัน ซึ่งในกรณีนี้ มีการยกตัวอย่างว่า คือ แอมโมเนีย ซึ่งเป็นอีกตัวเร่งหนึ่งที่หลายคนชอบเอามาใช้ในการสร้าง Patina ใครที่กำลังปั้น Patina ด้วยวัตถุดิบประเภทนี้ควรดูให้ดีก่อนว่านาฬิกาของตัวเองเป็นBronze หรือ Brassเพราะสารตัวนี้มีผลลบต่อ Brass
ดังนั้น กับความต่างในจุดหลักตรงนี้ ทำให้มีการประเมินว่า เมื่อเปรียบเทียบกับนาฬิกาแบบเดียวกันแต่ต่างสเป็กกันในแง่ของวัสดุผลิตตัวเรือน นาฬิกา Bronzeจะแพงกว่าราวๆ 100 เหรียญสหรัฐฯ หรือ 3,000 กว่าบาท
อย่างที่บอกว่า ในปัจจุบัน นาฬิกา Bronzeเริ่มกลับมาได้รับความสนใจอีกครั้ง โดยเฉพาะบรรดา Homage Watch หรือบรรดา Micro Brand ทั้งหลาย ก่อนที่จะเลือกซื้อสักเรือนควรพิจารณาให้เหมาะสมกับการใช้งาน แม้ว่า Brass ดูแล้วจะมีคุณสมบัติที่ด้อยกว่าในด้านความทนทาน แต่ก็ไม่ได้เปราะถึงขนาดที่ทนต่อแรงกระแทกไม่ได้ และก็มีข้อดีตรงที่มีราคาถูกกว่า ดังนั้น เมื่อรู้แล้วว่าตัวเรือนผลิตจากอะไร จะได้เลือกใช้วัตถุดิบในการสร้าง Patina ได้ถูกต้อง
ขอให้สนุกกับการปั้น Patina กันครับ
Brass | Bronze | |
คุณสมบัติ | ความอ่อนตัวสูงกว่าสังกะสีหรือทองแดง จุดหลอมเหลวต่ำ (900 องศาเซลเซียส) ไหลเมื่อละลาย เมื่อมีส่วนผสมกับเหล็ก, อลูมิเนียม, ซิลิคอนและแมงกานีส จะช่วยทำให้ทนต่อการกัดกร่อน ไวต่อการแตกร้าวเมื่อสัมผัสกับแอมโมเนีย ไม่แข็งเท่าเหล็ก | แข็งแต่เปราะ จุดหลอมเหลวอยู่ที่ 950องศาเซลเซียสโดยประมาณ แต่ขึ้นอยู่กับสัดส่วนการผสมของดีบุก ทองแดงทนทานต่อการกัดกร่อน (โดยเฉพาะจากน้ำทะเล) และมีความล้าของโลหะมากกว่าเหล็ก เป็นตัวนำความร้อนและไฟฟ้าดีกว่าเหล็กกล้า |
ส่วนประกอบ | เป็นโลหะผสมของทองแดงกับสังกะสี | เป็นโลหะผสมที่มีทองแดงกับดีบุกเป็นส่วนผสม แต่บางครั้งก็ใช้ส่วนผสมอื่น เช่นฟอสฟอรัส แมงกานีส อลูมิเนียมหรือซิลิคอนแทนดีบุก |
สี | เหลือง หรือบางครั้งเป็นสีทองแต่ไม่เงา | สีออกแดงคล้าย Rose Gold |
การใช้งาน | ของตกแต่งบ้าน ชิ้นส่วนที่มีความฝืดต่ำ เช่น วาล์ส ตัวล็อกเกียร์ ลูกบิดประตู ซิป หรือชิ้นส่วนของกลไกนาฬิกา | ใช้กับเรือและอุปกรณ์ที่ต้องอยู่ในทะเล |
จุดเริ่มต้น | 500 ปีก่อนคริสตกาล | 3,500 ปีก่อนคริสตกาล |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Fanpage : https://www.facebook.com/anadigionline/
YouTube Channel : https://www.youtube.com/channel/anadigionline